Trong bối cảnh ô nhiễm công nghiệp ngày càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt là các loại khí thải chứa hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs) và khí độc hại, nhu cầu về các công nghệ xử lý mùi hiệu quả, bền vững đang trở thành ưu tiên hàng đầu cho doanh nghiệp. Bài viết này sẽ phân tích toàn diện các công nghệ xử lý mùi hiện hành, đồng thời giới thiệu giải pháp tiên tiến kết hợp quang xúc tác UVC và oxy hóa gốc hydroxyl – xu hướng mới trong ngành xử lý khí thải công nghiệp. Những nội dung dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ chế, ưu nhược điểm và lựa chọn công nghệ phù hợp nhất.
Đặc điểm của ô nhiễm mùi
Ô nhiễm mùi là một dạng ô nhiễm không khí có đặc trưng riêng biệt là mùi khó chịu, phát tán trong không khí và ảnh hưởng đến sức khỏe con người qua đường hô hấp. Mức độ nhạy cảm cao của con người với mùi khiến việc xử lý yêu cầu hiệu quả rất cao, nồng độ chất gây mùi sau xử lý cần gần như bằng 0.
Các công nghệ xử lý mùi hiện nay
a. Hấp thụ hóa học
Dùng hóa chất (thường là dung dịch kiềm) để phản ứng với các hợp chất vô cơ gây mùi như H2S, NH3. Phản ứng nhanh, hiệu quả cao nhưng sinh ra nhiều nước thải phụ cần xử lý tiếp.
b. Hấp phụ bằng than hoạt tính
VOCs và các hợp chất gây mùi được giữ lại trong các lỗ xốp của than hoạt tính. Khi bão hòa cần tái sinh hoặc thay thế. Hiệu quả cao với hợp chất hữu cơ, ít hiệu quả với khí vô cơ.
c. Xử lý bằng Ozone
Dùng khả năng oxy hóa mạnh của ozone để phân hủy các hợp chất gây mùi. Nhược điểm là ozone phải tạo tại chỗ, không ổn định và dư thừa ozone cũng gây ô nhiễm thứ cấp.
d. Thiêu đốt (đốt trực tiếp và xúc tác)
Nhiệt độ cao (400-800°C) giúp phân hủy triệt để hợp chất hữu cơ trong khí thải. Chi phí đầu tư và vận hành cao, phù hợp với khí thải nồng độ rất cao.
e. Dùng chất tạo mùi che lấp
Phun chất tạo mùi để át mùi hôi. Không xử lý gốc và hiệu quả thấp trong môi trường biến động.
f. Công nghệ plasma lạnh
Tạo plasma bằng điện áp cao để sinh ra các ion, gốc OH, O, phá vỡ cấu trúc hợp chất mùi. Hiệu quả cao, không tạo nước thải, nhưng chi phí thiết bị lớn.
g. Công nghệ hấp phụ – xúc tác oxi hóa mới
Dùng than hoạt tính dạng tổ ong/ sợi để hấp phụ khí VOCs, sau đó nung nóng để khử bằng oxi hóa xúc tác. Hiệu quả cao cho lưu lượng lớn, nồng độ thấp.
h. Xử lý sinh học
Dùng vi sinh vật phân giải chất hữu cơ gây mùi. Hiệu quả cao, chi phí vận hành thấp, nhưng yêu cầu diện tích lớn và ổn định sinh học.
i. Công nghệ oxy hóa gốc hydroxyl (OH)
Tạo điện trường lập thể gây phân cực, tạo OH radical có khả năng oxy hóa cực mạnh. Kết hợp điện hóa và hấp phụ để phân hủy triệt để chất gây mùi.
Quy trình xử lý mùi khí thải công nghiệp
- Hút khí thải từ xưởng qua chụp hút, ống dẫn
- Đưa vào buồng rửa khí bằng nước (loại bỏ H2S, NH3, tăng độ ẩm hỗ trợ phản ứng)
- Đưa vào buồng quang xúc tác dùng đèn UV 185nm/254nm và xúc tác TiO2
- Phần khí chưa xử lý tiếp tục qua tháp oxy hóa hydroxyl
- Quá trình oxy hóa tiếp diễn trong điều kiện điện trường đặc biệt
- Khí sạch được đưa ra ngoài qua ống khói cao
So sánh các công nghệ xử lý mùi khí thải
| Công nghệ | Hiệu quả nồng độ cao | Hiệu quả nồng độ thấp | Chi phí | Ghi chú |
| Đốt | Rất cao | Cao | Rất cao | Có VOCs thứ cấp |
| Hấp phụ | Trung bình | Cao | Cao | Bão hòa nhanh |
| Hấp thụ | Cao | Trung bình | Cao | Tạo nước thải |
| Sinh học | Thấp | Trung bình | Thấp | Cần diện tích lớn |
| Quang xúc tác | Cao | Cao | Thấp | Ít phát thải phụ |
Giải pháp xử lý khí thải công nghiệp bằng công nghệ quang xúc tác UVC kết hợp oxy hóa gốc hydroxyl là xu hướng hiệu quả cao, tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường. Hệ thống xử lý này có khả năng vận hành liên tục, ít bảo trì, ứng dụng được trong nhiều ngành nghề như xử lý khí thải xưởng in, sản xuất hóa chất, thực phẩm, nước thải,… Đây là giải pháp phù hợp cho các doanh nghiệp đang tìm kiếm công nghệ xử lý khí thải mùi hiệu quả và bền vững.